Wim Emmerik: een korte biografie

Wim Emmerik (1940-2015) was aanvankelijk vooral actief als danser. Na zijn opleiding aan de Nel Roos Academie werkte hij bij de Nederlandse Opera en in diverse andere dansgezelschappen. Na zijn actieve loopbaan als danser, verleende hij adviezen aan choreografen en dansers waarin dans en gebarentaal geïntegreerd werden (o.a. voor het Scapinoballet in 1993).

Eind jaren ’70 richtte hij samen met Jean Couprie zijn eigen mimegezelschap op, dat in binnen- en buitenland optrad en in 1979 de eerste prijs won op het International Mime Festival in Brno, Tsjechië.

Sinds 1979 was Wim Emmerik betrokken bij taalwetenschappelijk onderzoek op het gebied van de Nederlandse Gebarentaal. Eerst bij de vakgroep Algemene Taalwetenschap van de Universiteit van Amsterdam, later bij de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind in Amsterdam en vanaf 2002 bij de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ook verzorgde hij NGT- en toneellessen, o.a. op de Toneelschool in Amsterdam, de Leidse Hogeschool en de Hogeschool van Amsterdam. Hij gaf NGT-colleges op de Universiteit van Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen.

Als acteur in de Nederlandse Gebarentaal trad Wim Emmerik op met stukken van Edgar Allan Poe (1989) en Samuel Becket (1992). In 1997 trad hij toe tot het Handtheater, waar hij bijvoorbeeld meespeelde in ‘Who’s afraid of Virginia Woolf’ en ‘De ontmoeting’.

Sinds 1990 was Wim Emmerik actief als dichter van gebarenpoëzie. Een werkgroep van dove en horende dichters (o.a. met Simon Vinkenoog, Ernst van Altena en Neeltje Maria Min) begon toen met vertalingen van elkaars werk dat werd voorgedragen op literaire avonden. Daarna produceerde hij in eigen beheer een videoband met dertien van zijn eigen gedichten en twee vertaalde gedichten (van Ernst van Altena en Simon Vinkenoog) in de Nederlandse Gebarentaal.

In 2003 kwam zijn gedicht “Groei” uit op DVD als eerste ‘filmgedicht’. Deze DVD kreeg de eerste prijs op het Deaf Focus Film Festival in Edinburgh in 2003. In 2005 maakte hij samen met filmmakers Leendert Pot en Anja Hiddinga de DVD “Bewogen” waarop enkele gebarengedichten van hemzelf en Giselle Meijer te zien zijn. Deze DVD is internationaal te zien geweest op meer dan 70 festivals en heeft prijzen gewonnen in o.a. Italië, India, Griekenland en Colombia. Tweemaal presenteerde Wim gebarentaalgedichten op het Poetry International Festival in Rotterdam: in 2005, samen met Giselle Meijer en in 2009. Enkele van zijn laatste gedichten zijn alleen op deze website gepubliceerd, net als twee optredens tijdens Nationale Gedichtendag in Café De Hemel in Nijmegen.

Zie ook het in memoriam van het Handtheater.